Den som dræber - Fortidens skygge

Genre: Misdaad (90 min.)

Met: Laura Bach, Jacob Cedergren, Lars Mikkelsen & Simon Kvamm

Regie: Birger Larsen

Waardering: 3.5 / 5

Thomas (Cedergren) is psychiater en werkt bij de recherche. Wanneer vier mensen in een bus worden vermoord herkent Thomas de plaats delict uit een tekening van een oud-patiënt van hem. Deze oud-patiënt was onder behandeling bij Thomas, is uitgezonden geweest naar Irak en is nu uitgegroeid tot een anti-sociale, psychopathische schizofreen genaamd Kristian. Die bijvoeglijke naamwoorden met aansluitend zelfstandig naamwoord staan garant voor een heel naar kereltje. Kristian is na zijn uitzending in Irak helemaal doorgeslagen en heeft daarna in de gevangenis gezeten voor een moord. Sinds drie weken is hij weer op vrije voeten en begint één voor één zijn gruwelijke fantasieën, die hij op tekeningen heeft vereeuwigd, om te zetten in realiteit. Aan Thomas en zijn partner Katrine (Bach) de taak om deze seriemoordenaar te stoppen.

Deze Deense, onbekende film is een spin-off van een detectiveserie. Vrij vertaald betekent de titel zoiets als 'Moordenaars - Schaduw uit het Verleden'. De titel slaat op een eventuele fout die Thomas als psychiater heeft gemaakt door een potentiële psychopaat niet als zodanig te classificeren. Zodoende werd Kristian (Kvamm) niet gedwongen opgenomen in een inrichting en kon hij zijn zieke fantasieën, die op tamelijk gruwelijke wijze in beeld worden gebracht, de vrije loop laten. De film toont bij vlagen functionele ranzigheid, zoals een scène waarin Kristian instructies voor het ontleden van een kip gebruikt om iemand in stukken te snijden. Hij palpeert de spiergroepen, botten en zenuwen en gaat als een volleerd slager te werk. Terwijl het slachtoffer niet is verdoofd en nog leeft.

De film heeft wel te kampen met wat probleempjes, die vooral met een gebrek een realisme te maken hebben. De agenten op de plaats delict acteren wat krampachtig en lijken niet heel capabel te zijn. Ook vinden er nog wel eens achtervolgingen plaats waarin alleen Katrine een bekende psychopaat achtervolgt. Zoiets zal in het echt nooit gebeuren zonder back-up. Ook heeft Thomas nog allerlei tekeningen van Kristian terwijl hij hem niet meer behandeld. Dat is handig voor het verhaal, want dan kunnen Thomas en Katrine mooi plaatjes kijken en zodoende dichterbij de moordenaar komen, maar mij lijkt het logischer dat die tekeningen ergens veilig in een archief zitten bij de behandelend arts. 

Mocht je je nou aan dit soort details erg storen, dan ben je bij deze film niet helemaal aan het goede adres. Tegenover wat realistische oneffenheden staan echter de spanning en het verhaal, die beiden van hoog niveau zijn. Al vanaf het eerste moment, waarin Kristian vier inzittenden van een lijnbus vermoordt, is de film spannend en een aantal realistische plotwendingen zorgen ervoor dat de film niet zo voorspelbaar is. Deze misdaadthriller wordt nooit heel bijzonder, maar de vaart zit er lekker in en voordat je het doorhebt is de film alweer ten einde. 

De twee hoofdpersonen acteren degelijk. Thomas is de rustige psychiater die zijn huisje, boompje, beestje aan het regelen is. Katrine is een workaholic wiens werk haar leven is. Stiekem is ze verliefd op Thomas. Hij is de enige man in haar leven. Het duo is lekker op elkaar ingespeeld, maar de rest van de cast is minder bijzonder. Kristian is een koele kikker. En een koele killer. Hij speelt emotieloos. Dat lijkt me realistisch, maar deze rollen zijn maar zelden indrukwekkend, omdat elke vorm van menselijkheid ook verdwenen lijkt te zijn. Kristian is een roofdier die bij de minste provocatie iemand vermoord. 

Over het geheel genomen is de film vooral erg degelijk. Er is spanning, degelijk acteerwerk, een verhaal met niet al teveel plotgaten en wat leuke wendingen en een psychopaat op vrije voeten. Alle ingrediënten zijn aanwezig voor een prima misdaadthriller en dat is het ook geworden. Een tikkie standaard, maar mocht je van dit soort films houden en een woordje Deens op z'n tijd wel kunnen waarderen, dan is dit zeker wel de moeite. Geen CSI-achtige taferelen met zoom-ins op rode bloedcellen, maar gewoon lekker ouderwets KRO-detective speurwerk. En daar is niks mis mee.