Extremely Loud and Incredibly Close

Genre: Drama
Met: Tom Hanks, Sandra Bullock & Thomas Horn
Regie: Stephen Daldry
Waardering: 2.5 / 5

Extremely Loud and Incredibly Close had een titel kunnen zijn van een prima actiefilm, een gedicht in een gedichtenbundel of in dit geval een niet zo'n geslaagde verfilming van een, zo heb ik uit redelijk betrouwbare bron, goed boek. Slechte boeken worden natuurlijk niet vaak verfilmd, maar dat terzijde. Ik ben niet zo'n lezer, althans niet van literatuur. Ik vind lezen best leuk, maar desondanks begin ik maar zelden aan een boek. Soms drukt een huisgenootje er één in m'n handen en dan lees ik zo'n boek in 3 dagen uit, over het algemeen. Tirza was mijn laatste poging. Mooi boek wel. Toch kijk ik liever naar een beeldscherm dan naar een bladzijde. Ik weet niet waarom.

In film moet je zelf op zoek naar de details, al zijn details mooi en subtiel filmen misschien wel net zo moeilijk als ze mooi en boeiend beschrijven. Details maken vaak voor mij echt de film, of het nou subtiele onderdelen zijn van het verhaal, details in actiescènes of spitsvondige dialogen. Veel detail heb ik in Extremely Loud and Incredibly Close niet kunnen ontdekken. Wel zag ik een redelijk trage, weinig interessante film met een bijzonder irritant ventje in de hoofdrol.

Extremely Loud and Incredibly Close vertelt het verhaal van een licht autistisch jongetje (naar mijn idee) die op zoek gaat naar zijn vader. Het licht autistisch jongetje heet Oskar (Horn) en heeft zich laten testen op Asperger, zo zegt hij zelf. Of hij het ook heeft weten we niet, maar anders is het vast een aandoening met een afkorting. Hij is in elk geval nogal eigenaardig. Hij is ten eerste hyperintelligent, maar tegelijkertijd sociaal ietwat gestoord. Dat zie je vaker, die combinatie. Hij kent allerlei willekeurige feitjes uit zijn hoofd. Feitjes over het heelal, of feitjes over olifanten, of feitjes over zijn eigen leven. Dat kan de beste overkomen, het onthouden van dat soort dingen, maar hij draagt bijvoorbeeld ook standaard een tamboerijn bij zich om tot rust te komen. Om wat aan zijn sociale aspecten te werken bedenkt zijn vader, die juwelier is, allemaal speurtochten voor zijn zoon. Verkenningsexpedities, noemt hij ze. Het idee is dat Oskars vader, gespeeld door Tom Hanks, allerlei aanwijzingen achterlaat en Oskar vervolgens een mysterie of mythe moet oplossen door met allerlei mensen, meestal vreemden, te praten.

Oskar, zijn vader en zijn moeder (Bullock) vormen een vrij aandoenlijk gezinnetje, maar dan slaat het noodlot toe. Oscars vader is voor een vergadering in het WTC, op 11 september. Hij overleeft het niet. Een jaar na zijn dood komt Oskar weer op zijn vaders kamer, stoot per ongeluk een vaas om en vind daarin een envelop met een sleutel erin en een naam erop. Oskar heeft het idee dat dit zijn vaders laatste geheim is en door het oplossen kan hij dichter bij zijn vader komen. Ik vond het nogal moeilijk om te geloven dat een kindje dat gelooft dat zijn vaders overblijfselen na het instorten van een toren letterlijk verspreid liggen over New York ook gelooft dat het oplossen van een mysterie hem dichter bij zijn vader zal brengen. Deze inconsistenties, samen met het af en toe ronduit irritante en gemene gedrag van Oskar, wekken weinig sympathie en begrip op voor de hoofdpersoon. En een drama zonder empathie voor de karakters, dat gaat 'em niet worden.

Oskar speelt niet alleen de hoofdrol, maar doet ook de volledig overbodige voice-over. Wanneer hij letterlijk gaat vertellen wat hij denkt, waar hij zich bevindt en dit alles met mathematische precisie wordt de film er niet bepaald beter op. Extremely Loud and Incredibly Close legt teveel de nadruk op het abnormale van Oskar en weet dat niet meer te rijmen met zijn handelingen en gedachten. Zeker de verandering op het emotionele vlak vind ik ongeloofwaardig en dat maakt eigenlijk de hele film ongeloofwaardig. En dat is vervelend, want afgezien van het potentieel interessante verhaal is er niet veel om van te genieten. Tom Hanks en Sandra Bullock acteren naar behoren, maar ook niet meer dan dat. Ik vond het leukste personage een persoon die helemaal niet spreekt. Verder is de film niet grappig, bevat het zelden goede dialoog en kabbelt het maar een beetje voort zonder enige spanning om te eindigen in een anti-climax. 

Ik vergelijk niet graag boeken met films, want 400 pagina's passen maar zelden in 90 minuten. De kunst is iets succesvol omzetten in een ander medium. Er is niet voor niets een Oscar voor, maar Oskar en zijn crew gaan deze denk ik niet ontvangen voor deze vrij slappe film. Ik zou zeggen, lees het boek. Al heb ik daar na het zien van deze film ook niet zo'n zin meer in.