05-02-2014

The Counselor

★★

Een sterrencast, gerenommeerde regisseur en een groot schrijver maken The Counselor, een onnavolgbare film waarbij alles lijkt te draaien om vrouwen en een truck met stront. 



Michael Fassbender is de titulaire hoofdrolspeler, steevast ook 'counselor' genoemd. Hij heeft z'n zaakjes in orde, een leuke vriendin (Penélope Cruz) en geld zat, als je tenminste kijkt naar z'n appartement en auto. Maar het is allemaal niet genoeg. De counselor wil zijn vriendin middels een enorme diamanten ring ten huwelijk vragen. Om die ring te betalen gaat hij aan de slag als drugssmokkelaar.

De gevestigde criminelen bij wie de counselor aanklopt zijn Reiner (Javier Bardem) en Westray (Brad Pitt). Reiner is een rare snuiter, lijkt standaard high te zijn, komt heel nonchalant over en rakelt de meest vreemde, doch lachwekkende anekdotes op. Westray pakt het serieuzer aan en claimt elk moment uit de business te kunnen stappen om te rentenieren in een klooster.



Ik kan meer vertellen over de personages, zoals Cameron Diaz die een wel heel overduidelijke femme fatale neerzet, of Bruno Ganz die als juwelier in Amsterdam een bijrol heeft, maar daar schiet niemand wat mee op. Het plot is namelijk onbegrijpelijk. Gewoon niet te vatten. De hand, of beter gezegd, de pen van Cormac McCartney is alleen terug te vinden in enkele goed geschreven scènes, maar aan het plot valt geen touw vast te knopen.

Het gevolg is dat de sterrencast je al vrij snel koud laat. Betwijfel je het eerste uur nog je eigen verstandelijke vermogens en poog je de rode draad te vinden in deze film, tijdens het tweede uur moet je concluderen dat deze simpelweg ontbreekt. Plotgaten tot en met, een overschot aan overbodige personages en twee jachtluipaarden die te pas en te onpas als beeldvulling worden gebruikt. Ze zullen wel wat gekost hebben, die beesten, dus neemt Ridley Scott ze veelvuldig in beeld.

Wanneer je hebt geaccepteerd dat het verhaal in deze film niet te volgen is, valt er nog wel wat te genieten. Zoals van semi-filosofische anekdotes of theorieën over verschillende werelden, verpakt in mooie, eloquente Engelse zinnen die slechts kunnen ontspringen uit de geest van een briljant schrijver. Zelfs de Mexicaanse barkeeper houdt er interessante gedachten op na over de betekenisloosheid van de dood. Maar dit alles kan natuurlijk nooit compenseren voor het feit dat The Counselor een mislukte literaire misdaadthriller is.

03-02-2014

Ender's Game



In de verre toekomst is de Aarde vijftig jaar geleden aangevallen door een buitenaards ras. De zogenaamde Formics, een kudde opgevoerde mieren, werden ternauwernood verjaagd door één man: Mazor Rackham. Nu vormen de Formics opnieuw een bedreiging en brengen ze een leger op de been. Tijd voor een nieuwe held.



Net als in Paul Verhoevens Starship Troopers voert Ender's Game een logica aan die nauwelijks te volgen valt. Neem deze zin: 'The purpose of this war is to avoid all future wars.' Juist, dus daarom reist de mensheid met een enorme ruimtevloot af naar de thuisplaneet van de Formics en geven ze de leiding van het leger aan een kind van een jaar of vijftien: Ender.

Het idee van kinderen oorlog laten voeren is een ver doorgetrokken idee van iets dat nu al bestaat. Ik heb het niet over kindsoldaten, maar over kinderen die ingewikkelde strategiespellen spelen en daarin beter zijn dan volwassenen. Er bestaat zoiets als een WK Gamen en daar winnen kinderen en Koreanen alle onmogelijke strategiespelletjes, zoals Starcraft. Dat is niet omdat volwassenen geen tijd hebben voor computerspelletjes, maar omdat kinderen een hoger reactievermogen hebben, sneller handelen en vaak volwassenen te slim af zijn. Dit gegeven gebruikt Ender's Game als argument om kinderen complete legers te laten aanvoeren.

Wat bij Starcraft niet uitmaakt, maar in het echt wel, is het doel van een oorlog. 'the purpose of war', dus. Oorlog moet gerechtvaardigd zijn, maar kinderen weten of snappen dat (nog) niet. Volwassenen wellicht ook niet, maar dat is een andere discussie. Een oorlog voeren om een hypothetische oorlog te voorkomen is geen gerechtvaardigde oorlog. Omdat kinderen weliswaar het leger aanvoeren, maar moreel niet verantwoordelijk zijn voor hun daden, zijn ze de ideale commandanten: mensjes zonder compassie, empathie of medelijden. In theorie briljante strategen, in werkelijkheid efficiënte massamoordenaars.

Dit hele concept werkt Ender's Game aardig uit, vooral omdat hoofdpersoon Ender (Asa Butterfield) wel al lichte sporen van een geweten vertoont en zelf al het onderscheid tussen een spelletje en de realiteit door krijgt. Ender is niet alleen tactisch zeer begaafd, ook is hij pienter en denkt hij na over de motieven van de Formics. Zijn ze daadwerkelijk zo slecht als kolonel Graff (Harrison Ford) hem doet laten geloven, of is er meer aan de hand?



Een ander sterk punt een Ender's Game zijn de acteurs. De meerderheid van de cast is niet volwassen - Harrison Ford compenseert - maar aan de acteerprestaties is dat niet af te lezen. Asa Butterfield (Hugo, The Boy in the Striped Pyjama's) heeft heel wat in zijn mars en ook tegenspeelster Hailee Steinfeld (True Grit) valt niet tegen.

Minder overtuigend is het plot, dat niet alleen gaten heeft, maar ook haastig wordt afgewerkt. Binnen een dag promoveert Ender van launchie naar cadet. Nog geen twee dagen later is hij commandant en twee weken daarna aanvoerder der strijdkrachten. Een aardige carrière, maar volstrekt ongeloofwaardig. Bovendien zijn de redenen onduidelijk waarom de hoop van de mensheid wordt gevestigd op Ender. Ja, hij wint de spelletjes in de arena en heeft veel tactisch inzicht, maar ook heeft hij de nodige psychologische problemen. Met de vloot van de vijand in aantocht en krap een maand te gaan lijkt het geloof in Ender meer een wanhoopsdaad dan een rationele beslissing.