De Held

★★

Het NFF is notoir voor z'n slechte openingsfilms en De Held is geen uitzondering. Apart dat Menno Meyjes, van huis uit scriptschrijver, zich vertilt aan een slecht scenario. Alleen acteer- en camerawerk weten de film nog enigszins te redden. 

Een voice-over verzorgt de introductie van het verhaal en de personages. Een psychopaat achtervolgt Sara en haar joodse familie. Eerst weet het publiek niet waarom, maar gelukkig kauwt regisseur en schrijver Menno Meyjes alles in drievoud voor in dit Nederlandse familiedrama. Zo zijn flashbacks zwart-wit en worden sleutelscènes meerdere malen herhaald. De voice-over doet aan Desperate Housewives denken - Sara verkondigt dezelfde soort onzin. Het geeft De Held een kitsch karakter.

Het plot komt uit een boek. Het is op het witte doek vergezocht, ongeloofwaardig, onrealistisch, niet spannend, eigenlijk gewoon slecht. Slappe zalvende muziek is continue aanwezig. Alleen het acteer- en camerawerk zijn degelijk. Sara, gespeeld door Monic Hendrickx,  haalt het bloed onder de nagels vandaan. Daan Schuurmans is uitstekend als psychopaat. Het camerawerk van Jeroen de Bruin verdient een pluim, met beelden van een roeiende Sara die in en out of focus roeit en een zwevende camera langs grafzerken die de sfeer goed toont. Jammer dat de film de beelden geen recht doet.

De beste films van september

Lijstjes, altijd goed. Van alle films die ik in september een release hadden - ik zag er zeventien van de zevenentwintig - heb ik de beste uitgezocht. In willekeurige volgorde staan ze hier. Een heel aantal films heb ik bewust gemeden. Denk aan Bridget Jones' Baby, de re-release van Chinatown of een gegarandeerde kutfilm als Blair Witch. Klik op de titel om naar de volledige recensie te gaan. De films die gisteren (29-9) in première gingen gaan mee naar volgende maand. Veel kijkplezier.  

#1 The Daughter

Met name de manier waarop langzaam het plot zich ontvouwt, gecombineerd met een sterk psychologisch familiedrama, maakt deze film zeker de moeite waard. Geoffrey Rush speelt in optima forma. Ook is het verfrissend om eens een volledig Australische cast te zien in dito accent. 

#2 Sausage Party

Gemakkelijk een van de grappigste films van het jaar. Je gaat helemaal stuk tijdens het kijken naar het supermarktvoedsel dat erachter komt dat ze massaal geslacht gaan worden. Ook globale thema's als de Gazastrook, het ridiculiseren van religie en een enorme bak flauwe seksgrappen zijn aanwezig. 

#3 Sully

Bijzonder indringend hoe Tom Hanks en Aaron Eckhart de piloten vertolken die een waterlanding van een Airbus in veilige banen leiden. Clint Eastwood laat op ongekende wijze in spectaculaire IMAX-beelden een vliegtuigcrash vier maal uit ander perspectief zien. Episch. Groots. Meeslepend.

#4 Light Years

Met gemak de origineelste film deze maand. Het is echter ook af en toe ongepolijst, ontoegankelijk en uit balans. Toch is dit debuut van regisseur Esther Campbell een aanrader voor de arthouse liefhebber. Even doorbijten. Genieten van de mooie beelden. Dan komt het goed.

#5 Bacalaureat

Hoe ver ga je als vader om je dochter naar een prestigieuze universiteit te krijgen in het buitenland? Zeker in een land als Roemenië zijn er behoorlijk wat mogelijkheden. Denk daarbij vooral aan corruptie. Bacalaureat toont deze corruptie in alle vormen en maten. Fijntjes visualiseert de film een hellend vlak en al snel kan de vader niet meer terug. 

The Magnificent Seven

★★★

The Magnificent Seven is niet zo goed als het origineel uit 1960, of diens inspiratiebron The Seven Samurai uit 1954. Mooie decors en nostalgie kunnen het zwakke scenario en de tamelijk oninteressante personages niet verhullen. 

Regisseur Antoine Fuqua heeft oude bekenden van stal gehaald om cowboytje te spelen in de woestijn. Denzel Washington - ze werkten samen in Training Day - is Chisolm, een wetsdienaar met een verleden. Hij is berucht en laat zich beroeren door Haley Bennett's personage, de kloeke Emma Cullen. Haar verhaal over een bende die onder leiding van Bartholomew Bogue (Peter Sarsgaard) een stadje terroriseert, doet hem besluiten compagnons te zoeken en de stad te verdedigen. 

Chisolm krijgt hulp van de bijdehante Faraday (Chris Pratt), scherpschutter Goodnight Robicheaux (Ethan Hawke), de tomahawk-slingerende Indiaan Red Harvest (Martin Sensmeier), de messenwerpende Aziaat Billy Rocks (Byung-Hun Lee), de geestige Mexicaan Vasquez (Manuel Garcia-Rulfo) en tenslotte Jack Horne, een beest van een vent gespeeld door Vincent D'Onofrio.

Fuqua geeft een oud genre opnieuw invulling. We zien de typisch westerntaferelen, zoals de bad guy die voor de saloondeurtjes staat, mensen die elkaar met arendsogen aanstaren in super close-up, shots van handen op revolvers en ga maar door. Cliché of hommage, het ligt eraan hoe je het bekijkt. Wel valt te concluderen dat de IMAX-beelden weinig indruk maken. Dat geldt eigenlijk voor de gehele film.

Personages kennen een lekkere intro, maar een matige tot afwezige ontwikkeling, met Chisolm voorop. Het acteerwerk is degelijk, maar niemand beklijft. De finale waarin Bogue met bende uiteindelijk de stad opnieuw bestormt, is langdradig, repetitief en maakt de opgebouwde verwachtingen niet waar. Dieptepuntje is de allerlaatste scène, waarin nog even te horen valt dat deze mannen 'magnificent' waren. 

Light Years

★★★★

Light Years is een metafoor die Esther Campbell in anderhalf uur op bijzondere wijze uitwerkt. Stap uit de comfortzone en laat je meevoeren. Daar had ik zelf moeite mee, maar het geduld wordt beloond. U bent gewaarschuwd.

Het huis is vervallen. Pleisterwerk komt van de muur. De kleine Rose praat met Dee, haar vader. “Wat mis je het meest aan mama?” Mama woont niet meer thuis, maar zit in een verzorgingstehuis. Een erfelijke vorm van vroege dementie is de reden. Papa Dee heeft onverstoorbaar zijn leven hervat. Hij werkt in een kas met gewassen en vlinders. De oudste dochter Ramona koestert een heftig verlangen naar een minnaar. Zoon Ewan is hypochondrisch, de middelste van de drie, maar het meest volwassen. En dan is er Rose. De kleine Rose, die haar moeder mist. Haar misschien nog nooit gezien heeft. Ze besluit haar op te zoeken, tegen de wil van de rest in.

Light Years is een eigenzinnige film. Het doet denken aan Terrence Malick, met de vervreemdende soundtrack en dito beelden. Al is het veel minder stilistisch. Onscherp soms, alsof er gefilmd is met apparatuur van vijftig jaar oud. De overeenkomsten zitten hem vooral in de manier van filmen. Schokkerig, intiem en veel natuurbeelden. Regisseur Esther Campbell is een dromer, probeert de essentie in een mooie sfeer te vatten. De beelden moet je als kijker ook kunnen hebben, wil je de film uitzitten. Vraag je niet teveel af waar dit naar toe gaat, maar laat je meenemen in de flow. Dan valt er een hoop te genieten. Light Years is Campbells eerste langspeelfilm. De balans tussen poëzie en plot is soms zoek, maar de ontknoping brengt de elementen samen en is harmonieus, zowel qua beelden als muziek.

Deze aparte Engelse productie zet in op symboliek, zonder veel duiding. De personages hanteren het credo: geen woorden, maar daden. Wat ze zeggen is veelal poëtisch. Hun daden zijn ook niet altijd even logisch. De kracht van de film zit in de titel, die de relatie weergeeft tussen Rose en haar moeder. Net als een lichtjaar eigenlijk een onbegrijpelijk begrip is – praktisch niemand kan zich voorstellen hoe ver weg een lichtjaar is – zo is dementie dat voor Rose. Ze is te jong om te begrijpen wat er mis is. De werelden van Rose en haar moeder zijn lichtjaren van elkaar verwijderd, maar ze kunnen elkaar desondanks zien. Rose ziet een schim van wie haar moeder ooit was, net als wij de sterren zien zoals ze ooit waren.

Complexe problematiek moet je niet uitleggen, maar visualiseren. Dat hoor ik tenminste regelmatig op werk. Zo valt Light Years wellicht het beste te omschrijven – een visualisatie van een complex probleem. Deze film is niet voor iedereen weggelegd en het geduld wordt enigszins op de proef gesteld, maar de geduldige kijker wacht een mooie, originele film.

Nederland is van Ieder1

Daar lopen ze. Gele ballonnen, blauwe luchten en blanke mensen. Heel veel blanke mensen. Want wat is het toch mooi, diversiteit.

Een paar dagen geleden gaf Nasrdin Dchar een speech in DWDD. Hij deed eigenlijk zijn speech van zijn Gouden Kalf – ik ben een moslim. En ik heb een fucking Gouden Kalf in mijn hand! - nog eens dunnetjes over, maar nu was het ingestudeerd. De camera’s rolden. Een typische filmspeech bracht hij ten tonele, eentje met goede timing, mooi geformuleerde zinnen en veel emotie. Recht uit het boekje. Het hart bleef achter. Goed geacteerd, zeker, maar op mij maakte het geen indruk. Het was iets te mooi om waar te zijn.

Het is een paar dagen later. Daar gaan ze. Allemaal op weg naar het Museumplein. Ik sta buiten, voor m’n deur, lichtelijk verbaasd. Massaal lopen de mensen langs. Gele ballonnetjes, blauwe luchten en blanke mensen. Heel veel blanke mensen. Ze kijken onwennig wat rond, klappen af en toe. Er is hier een schrijnend tekort aan passie. Het houdt het midden tussen stille tocht en flauwe demonstratie. Een degelijk strijdlied ontbreekt. Het is pijnlijk duidelijk dat hier zonder enige passie andermans strijd wordt gevoerd. Want wat weet de overgrote meerderheid binnen deze stoet van racisme, discriminatie, pesterijen en ander mensonterend gedrag?

De ‘diversiteit’ wordt gevierd, omdat we het in Nederland ‘best goed’ hebben, aldus de organisatie. Van diversiteit is hier echter weinig sprake. Een gemiddelde koopavond in de Kalverstraat is een stuk meer divers dan dit. Sterker nog, sinds ik in Amsterdam woon heb ik zelden zoveel blanken op straat gezien. Het is ironisch dat een feest wegens diversiteit een grotere eenheidsworst op de been brengt dan je waar dan ook in Amsterdam zult vinden. En maar klappen. Soms.

Ik vind het fijn hoor, dat de blanke medemens zo verdraagzaam is vandaag. Je moet er wat voor over hebben ook, zo’n optocht. Het is 23 graden, de lucht is strakblauw, er draait een lekker muziekje. Een van de weinige zwarte groepen die ik momenteel op straat zie, bespeelt percussie. Dat kan je blanken ook beter niet laten doen, laten we wel wezen. Echt wel een opgave dus, deze deelname. Nu we weten dat de grachtengordel zo tolerant is en niet te beroerd om de handen uit de mouwen te steken, moet het wel goed komen.

Blijkbaar hebben de mensen die last hebben van discriminatie niet zo’n zin. Misschien is de parade wat voorbarig ook. Wellicht valt er nog niets te vieren. Amsterdam lijkt tolerant genoeg, als blanke mannelijke inwoner in de dertig. Maar hoe zit dat voor andere groeperingen? De LGBTQ-gemeenschap, de ‘allochtonen’, eigenlijk gewoon de medemens? Ieder1 heeft daarop geen antwoord. Debat is vermeden. Dat is jammer. In dat opzicht kunnen ze nog wat leren van de gay pride. Daar trekt de organisatie wel dagen uit voor debat, spreken er veel mensen, is er bewustwording voor een achtergestelde groep mensen. Pas daarna is het tijd voor een feestje. Dan pas wordt een parade opgetuigd. Nu valt er nog niets te vieren, 

Sausage Party

★★★★

Je moet ervan houden, de humor van Seth Rogen en Evan Goldberg. Samen schreven ze films als Superbad, The Green Hornet en The Interview, allemaal films waar zo'n typisch Saturday Night Live sausje overheen zit. Nu verwerken ze hun humor in een adult animatiefilm. Een geniale zet.

Stel je voor, je bent een hotdog in de supermarkt. Je wilt je dan natuurlijk heel graag in zo'n kadetje wurmen. Er zit alleen een verpakking tussen. Gelukkig biedt de mens uitkomst. Die koopt beide producten, waarna de leven(d)smiddelen naar het hiernamaals zullen gaan.

Bovenstaande gelooft het gros van de supermarktproducten. Mensen zien ze als goden. De uitgang van de supermarkt als de poort naar de hemel. Totdat honingmosterd (Danny McBride) roet in het eten gooit. Hij wordt verruild voor ketchup en heeft het licht gezien, buiten de supermarkt. Hij weet te vertellen dat de goden op brute wijze iedereen afslachten wanneer ze gaan eten. Een ware genocide op productniveau.

Sausage Party vertelt het verhaal van hotdog Frank (Seth Rogen) die een crush heeft op kadetje Brenda (Kirsten Wiig). Frank is geneigd honingmosterd te geloven en gaat op onderzoek uit. Hij haalt zich de woede van een vaginale douche op de hals na een ongeluk met een winkelwagen. Hulp is er in de vorm van de lesbische Taco Teresa (Salma Hayek), dikke worst Carl (Jonah Hill), de joodse Sammy Bagel Jr. (Edward Norton) en opperhoofd Firewater (Bill Hader). Langzaam ontrafelen ze het mysterie van de mens, met gruwelijke ontdekkingen die op even gruwelijke manieren worden verfilmd.

Wie niet van flauwe seksgrappen en subtiele en minder subtiele verwijzingen naar neuken houdt, is bij deze film niet aan het juiste adres. Werkelijk alle registers trekken de makers open, met hilarische scènes tot gevolg. Een lavash bijvoorbeeld die 72 'extra virgin olive oil' in het hiernamaals verwacht. Of onbederfelijke producten die dag in dag uit blowen met een kazoo. Om de vijf minuten lig je helemaal plat, met als klapstuk op de vuurpijl de slotscène waarbij het hele theater schudde van de lol. Ook verwijzingen naar andere films, met name het D-Day fragment uit Saving Private Ryan, zijn fantastisch gemaakt.

Zoals South Park en Family Guy al lang weten kan adult animation bijzonder effectief zijn. Filmstudio's durven het echter nog niet aan, getuige het feit dat South Park: Bigger, Longer and Uncut (1999) de laatste R-rated animatiefilm was in de bioscopen. Nu Sausage Party dikke winst maakt, keert het tij wellicht. Want een melige film als deze zou gewoon elk jaar moeten verschijnen.