The Way Back

Genre: Drama

Met: Jim Sturgess (21), Ed Harris, Colin Farrell
Waardering:  3/5

Het is 1941 in Rusland. We zien Janusz (Sturgess) die wordt ondervraagd over iets dat hij niet gedaan heeft. Hij zou, zoals velen, tegen `De Partij' zijn van Stalin. Zijn eigen vrouw getuigt tegen hem, waarschijnlijk na wat marteling, al krijgen we dat niet te zien, waarna Janusz wordt verbannen naar een werkkamp in Siberië. Daar ontmoet hij mensen die om allerlei redenen zijn verbannen, maar er zijn er maar weinig die ook daadwerkelijk iets gedaan hebben. De omstandigheden in het kamp (-50 graden, weinig eten, hard werken in de sneeuw etc.) zijn niet bepaald gunstig. Mensen vallen bij bosjes dood neer en een groepje mensen besluit dat de overlevingskans groter is als ze een poging doen het kamp te ontvluchten. 

Janusz ontsnapt samen met Mr. Smith (Harris), Valka (Farrell) en nog wat anderen uit het kamp. Hoe wordt niet precies duidelijk. Ze zetten blijkbaar een generator uit en kunnen dan ontsnappen door het prikkeldraad. Het maakt ook niet zoveel uit, al had het iets beter uitgewerkt kunnen worden. Wat volgt is een film over een groepje mensen wiens karakter en achtergrond tot dan toe onbekend zijn. Ze hebben wel allemaal dezelfde missie en dat is om levend India te bereiken, zo'n 6000 km verderop, te voet. Ze reizen langs allerlei mooie gebieden. Van Siberië, langs een meer, de Trans-Siberië express, een woestijn (ik had geen idee dat daar nog een woestijn lag) en de Himalaya. Er zijn veel shots van de natuur, met het wandelend gezelschap er af en toe bij, mooi op een rijtje zoals een groepje eenden die de weg oversteken. Als je naast elkaar zou lopen, wat natuurlijk veel gezelliger is, dan ziet dat er op de camera in een zij-aanzicht natuurlijk niet uit, zal de regisseur gedacht hebben. Heeft 'ie wel een punt, lijkt me.

Er wordt een twee-stappenplan gemaakt; eerst naar het meer, dan naar de Mongolische grens. Zo gezegd, zo gedaan. De film is nogal lineair, want het 2-stappenplan wordt letterlijk uitgevoerd. Onderweg gebeuren er bijzonder weinig spannende dingen. Je zou verwachten dat mensen gedurende een tocht van 6000 km meer zorgen hebben dan slechts eten, drinken en wat muggen, maar niet in deze film. Er is geen ruzie, er zijn geen moorden, geen wilde dieren, niks van dat alles. De vluchtelingen gaan hun gangetje, stappen lekker door en bereiken zonder noemenswaardige tegenslagen hun einddoel, iets dat overigens al wordt verteld in de introductietekst van de film. Heeft men er dan voor gekozen om die personages eens lekker uit te diepen? Genoeg tijd voor een leuk gesprek, als je een jaar aan het lopen bent, lijkt me.

Neen, dames en heren, het heeft niet zo mogen zijn. Mr. Smith is een oude Amerikaan, die overtuigend wordt gespeeld door Ed Harris. Valka is een soort crimineel, hij is soms wat creepy en onvoorspelbaar, maar ook hij wordt goed neergezet. De belangrijkste persoon is padvinder Janusz, die de reden is dat het gezelschap India uiteindelijk weet te bereiken, wederom fijn geacteerd. Na een tijdje komt het gezelschap Irena tegen en pas vanaf dat punt komen we iets te weten over de personages. Ze praat over iedereen, met iedereen, waardoor het gezelschap elkaar als het ware via via leert kennen. De personages krijgen wat kleur en een degelijke achtergrond, maar echt heel diep gaat het niet. Wat mij betreft een gemiste kans. Vooral bij Valka zijn de redenen voor zijn handelingen ver te zoeken (hij sympathiseert om onduidelijke redenen na 1,5 uur met Stalin, zonder overigens verregaande gevolgen), terwijl het bij de rest vooral lijkt te gaan om overleven. De overlevingsdrang is dan wel weer heel sterk weergegeven en het is vet om te zien hoe het gezelschap zich in leven weet te houden. Dit aspect van de film komt het beste uit de verf, mede door sterk acteerwerk.

Ik wek misschien de indruk dat het een slechte film is, maar dat is niet zo. De film is best goed te kijken, al had het misschien geen 2 uur en een kwartier hoeven duren. Het gebrek aan diepgang, oppervlakkige personages en lineair verhaal maken dit helaas `slechts' een prima film die overigens lekker weg kijkt, terwijl het een topfilm zou kunnen zijn. Owja, het is ook nog waargebeurd, maar een film baseren op een waargebeurd verhaal is tegenwoordig al net zo zeldzaam als een 3D-film.