Melancholia

Genre: Arthouse / Drama
Met: Kirsten Dunst, Charlotte Gainsbourgh & Kiefer Sutherland
Van: Lars Von Trier
Waardering: 5/5

De tonen van een orkest zwellen aan. Ze spelen de prelude van Wagners Tristan en Isolde, een bijzonder dramatisch, onheilspellend stuk dat idem beelden begeleidt. Een planeet verschijnt van achter de zon en raast met enorme snelheid op de Aarde af. Ondertussen zien we Kirsten Dunst die in een bruidsjurk langzaam de rivier afdrijft en probeert te ontsnappen aan verstikkende touwen. Ze heeft een gelaten blik in haar ogen. Het naderende onheil lijkt haar niet te deren. Symbolische, slow-motion beelden maken het extra dramatisch. Melancholia grijpt je bij de keel en laat je niet meer los.

De film bestaat uit 2 delen. Het eerste gedeelte gaat over Justine (Dunst). Justine gaat trouwen met Michael (Alexander Skarsgard) en doet dat in een enorm landhuis. Echt een geslaagd feest wordt het niet, want de karakteristieke gasten vormen al snel een explosieve cocktail. Justines ouders zijn gescheiden. Haar moeder is bijzonder pessimistisch en depressief. Waarom ze op de bruiloft is weet eigenlijk niemand. Ze ziet het nut er niet van in en gelooft niet dat het stand kan houden, maar is toch aanwezig om de sfeer eens goed te verzieken. Mede verantwoordelijk voor haar gedachten is ongetwijfeld haar ex man Dexter, gespeeld door John Hurt. Hij is met 2 dates, allebei Betty genaamd en beiden hadden ze zijn dochter kunnen zijn. Van een gelukkig huwelijk is waarschijnlijk nooit sprake geweest.

Justine kampt met een ernstige manische depressie. Het ene moment is ze vrolijk, maar op andere momenten is ze moedeloos, neerslachtig en kan ze nergens van genieten. Ook niet van haar eigen bruiloft, ook niet van haar man Michael. Michael probeert hier mee om te gaan en geeft haar als cadeau een stukje grond met appelbomen. Als ze dan depressief is kan ze daar naar toe, om haar zinnen te verzetten. Hij heeft een foto van het stukje grond, maar nog geen minuut nadat Justine heeft beloofd de foto altijd bij haar te dragen staat ze op en laat ze de foto op het bed liggen.

 

Justines buien vallen de andere gasten ook op, tot groot ongenoegen van haar zus Claire (Gainsbourg) en diens man John (Sutherland). John en Claire hebben het feest geregeld en de locatie heeft flink wat duiten gekost. De maternalistische Claire heeft de planning strak in handen en is een control-freak. Justine is echter wispelturig en wanneer ze de planning in de soep laat lopen deelt Claire aan Justine mee dat ze haar soms heel erg haat. John is vooral bezig met de verspilde kosten voor het enorm dure feest en vindt dat Justine zich voor één keer nu eens niet zo moet aanstellen.

Niemand begrijpt Justine. Het onbegrip in haar ogen is vermengd met een innerlijke woede en een sombere gelatenheid. Ze haat het leven, maar is soms ook intens gelukkig. Haar ogen kunnen sprankelen, maar doen dat maar zelden. De twee extremen van haat en intens geluk worden door Kirsten Dunst op een fenomenale wijze vertolkt. Haar transformatie gedurende de film is bijzonder indrukwekkend. Na de bruiloft is ze volledig opgebrand en moet ze zelfs door haar zus in bad geholpen worden. Ze ligt naakt en hulpeloos op de badkamervloer en haar favoriete gerecht smaakt opeens naar as. Kan zo'n iemand ooit gelukkig worden?

Het einde van de bruiloft is het omslagpunt van de film. Waar in het eerste gedeelte Claire veelal zorg heeft gedragen voor Justine, worden de rollen langzaam, maar zeker, omgedraaid. Het wordt steeds onduidelijker of de planeet, Melancholia genaamd, de Aarde nu gaat raken of niet. De doorgaans standvastige, stabiele Claire verandert langzaam in een angstige moeder, die zich afvraagt wat er met haar zoontje zal gebeuren als Melancholia de Aarde raakt. Ze raakt de grip op haar overzichtelijke, geplande leven kwijt. Haar man probeert haar gerust te stellen, maar ook zijn acties verraden een zekere onrust. Voor Justine is de potentiële vernietiging van de Aarde juist een bevrijding en Justine put hoop en kracht uit deze gedachte. Ze komt steeds beter in haar vel te zitten, want al het leven dat ze veracht wordt met totale vernietiging bedreigd. Justine is Melancholia; mooi, vredelievend, verleidelijk en tegelijkertijd enorm destructief.

Melancholia is een prachtige film waar je stil van wordt. 2 uur en een kwartier heb ik mogen genieten van fantastisch acteerwerk, prachtige beelden en een uitstekend verhaal. Melancholia is geen rampenfilm, maar een fantastisch drama met subtiele arthouse elementen. Het is geniaal geschreven en geregisseerd door Lars Von Trier. We hebben hier zeker te maken met Oscar-materiaal, zowel van Kirsten Dunst, Lars Von Trier als de film in z'n geheel. Dus hup, lekker allemaal naar je lokale filmhuis en kijken die hap.