Les Miserables

WAARDERING: 3 / 5

In Frankrijk in de negentiende eeuw onttrekt zich een drama in musicalvorm. Een zingende Hugh Jackman speelt ex-gevangene Jean Valjean die zijn heil zoekt in de kerk, maar wiens verleden in de vorm van Javert (Russell Crowe) hem blijft achtervolgen.

Als je een musical gaat verfilmen, moet je dat wel goed doen. Anders wordt het een overbodige adaptatie van een overbekend stuk. Een stuk waarvan ik, toegegeven, het verhaal niet kende. Ik en mijn klassiekers blijft een problematisch fenomeen waar ik sporadisch iets aan tracht te doen - zoals oude films kijken uit de jaren '50 en '60 - maar wat vooralsnog een onoverbrugbare achterstand lijkt. Voordeel is dat Les Miserables daardoor wel redelijk spannend was, want in tegenstelling tot intellectueel Nederland had ik geen idee hoe het verhaal zou aflopen.

Maar even terug naar de adaptatie. Musicals op het witte doek uitbrengen vergt toch wel wat vakmanschap. Ralph Fiennes - een acteur pur sang - maakte bijvoorbeeld heel knap Coriolanus, naar het origineel van Shakespeare. Bij het kijken van Les Miserables ontbreekt de verwondering. Je hebt, afgezien van het feit dat iedereen liedjes zingt, nooit het gevoel naar een musical te kijken. Op zich niet erg, mits je het gevoel hebt naar een film te kijken. Dat heb je echter ook niet. Je kijkt eigenlijk precies naar wat Les Miserables is: een adaptatie van een musical. En het werkt niet.

Waar een overdreven expressieve Simone Kleinsma op de bühne de sterren van de hemel zingt, gaat zoiets voor de camera niet werken. Het moet allemaal veel meer ingetogen zijn, zeker wanneer een high-res camera zo ver inzoomt dat je nog maar twee derde van het hoofd ziet. Waarschijnlijk de reden dat Hugh Jackman en Anne Hathaway relatief een Oscarnominatie en Oscar ontvingen, want in tegenstelling tot de rest van de cast snappen ze dat een subtiel, ingetogen en gedoseerd optreden meer dan genoeg is.

Naast de cast, wiens gebrek aan klassieke scholing en zang het meest opvalt bij Russell Crowe - op zich geen verrassing - is een ander heikel punt het tempo. Les Miserables begint sterk, met mooie beelden, long shots van Parijs, goede samenzang en een prima introductie van personages. Na ongeveer een uur zakt het in, blijven nieuwe personages maar hun intrede doen en begin je te smachten naar het eind. De film duurt zeker een uur te lang, de liedjes verliezen hun aantrekkingskracht en het enige duo dat de film een beetje uit het slop weet te trekken bestaat uit Sacha Baron Cohen en Helena Bonham Carter. Beiden zijn bijzonder geestig. Ook geen verrassing natuurlijk.

Regisseur Tom Hooper verwierf faam met The King's Speech, won er een Oscar mee en het was afwachten wat hij nu zou gaan doen. Hij brandt echter zijn vingers aan Les Miserables en verkijkt zich op de houdbaarheid van het verhaal. De Franse Revolutie spreekt toch niet zo tot de verbeelding als WO II, de setting van The King's Speech. De relatie tussen Javert en Valjean mist wat chemie en waar je urenlang naar Geoffrey Rush en Colin Firth kon kijken, heb je het hier op een gegeven moment wel gezien. Jammer, want gezien het budget, de cast en de potentieel sfeervolle historische setting had Les Miserables zo veel meer kunnen zijn.