Cleanskin

GENRE: Thriller
CAST: Sean Bean, Charlotte Rampling, Abhin Galeya & Tom Burke
REGIE: Hadi Hajaig
WAARDERING: 1.5 / 5
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Cleanskin behandelt terrorisme en de bestrijding daarvan, maar weet niet meer aan te tonen dan het idee dat zowel terroristen als de Britse geheime dienst totaal incapabel zijn. Een hoogst twijfelachtig idee, want beiden kenden toch zo hun successen de afgelopen jaren.

Ewan (Sean Bean) werkt bij de Britse geheime dienst en is geïnfiltreerd bij een crimineel. De crimineel wordt vermoord, de semtex die hij bij zich draagt gestolen en enkele uren later wordt diezelfde semtex gebruikt om een restaurant op te blazen. De dader is niet Joep de loodgieter, maar een zelfmoordterrorist. Om de loopbaan van zijn chef Charlotte (Charlotte Rampling) veilig te stellen krijgt Ewan de opdracht om de terroristen te stoppen, zodat niemand erachter komt dat de Britse geheime dienst weet had van de aanwezigheid van semtex en niet heeft ingegrepen. Een doofpotje dus, waar Ewan zijn diensten maar al te graag voor verleent. 

Ewan is namelijk een psychopaat. In eerste instantie lijkt hij gewoon een snoeiharde agent te zijn, maar schijn bedriegt: hij is een psychopaat. Hij heeft in Afghanistan gediend, is moslims in het algemeen en terroristen in het bijzonder gaan haten en wil elke terrorist de dood geven waar ze volgens hem om bidden. Een martelaarsdood, daar doelt Ewan denk ik op. En die zijn effectief als je op gruwelijke wijze om het leven komt. Hoe gruwelijker, hoe meer maagden. Ewan verzekert in deze film menig moslim van de volle 72 maagden. In zijn verbitterde strijd wordt hij bijgestaan door Mark (Tom Burke) die geen vragen stelt, maar zelf ook gewoon lekker mensen doodschiet. Bij voorbaat moslims, maar iets anders is ook goed.

Je zou haast sympathie krijgen voor de terroristen, ware het niet dat ook de leden van de terroristische cel totale psycho's zijn die een gecultiveerde haat tegen het Westen hebben. Middels flashbacks zien we hoe Ash (Abhin Galeya) van radicale rechtenstudent transformeert tot eersterangs terrorist, daarbij geholpen door imam Nabil (Peter Polycarpou) die nog geen zwakzinnige zou kunnen overtuigen van zijn zaak en blijkbaar de campus bezoekt op zoek naar verongelijkte, jonge moslims. Wantja, Ash wordt beledigd door blanke mensen, de maatschappij is verloederd en de Amerikanen zijn zonder geldige reden Afghanistan binnen gevallen, waar momenteel zijn broeders en zusters worden vermoord. Dus Ash wordt terrorist. Zo gaan die dingen.

De twee hoofdpersonen die op geen enkele manier sympathie opwekken in combinatie met de terroristische en Britse inlichtingendiensten die volledig incapabel zijn en constant verkeerde info verschaffen, resulteert in bijzonder veel onschuldige slachtoffers en een totaal ongeloofwaardige film. Zelden zag ik zulke vertoningen van absolute incapabiliteit. Ook de agenten/terroristen gaan ontzettend knullig te werk. Met getrokken wapens lopen ze en plein publique over straat, in hotels en weet ik veel waar, zodat ze zeker weten dat elk verrassingselement verdwenen is. En: waarom zou je als Britse geheime dienst een persoon als Ewan - eigenlijk meer een moordend monster - in dienst hebben, laat staan op zo'n belangrijke zaak zetten? Het slaat - net als de rest van de film - gewoon nergens op.

De grote vraag is dan ook wat de regisseur ons wil vertellen. Is het leed dat beide partijen elkaar hebben aangedaan een excuus voor hun verdere daden? Lopen ex-militairen het risico te veranderen in psychopaten om vervolgens aangenomen te worden door incapabele organisaties? Is de Westerse samenleving zo verloederd dat terroristische aanslagen niet meer dan logisch zijn? Deze vragen worden niet beantwoord, of in ieder geval niet op een bevredigende manier. Nergens in de film is er een personage dat niet radicaal is en gewoon laat zien dat je ook op normale manieren kunt omgaan met geweld. 

Wil je een realistische kijk op hedendaags terrorisme in beeldvorm? Kijk dan de serie Homeland, waar seizoen twee ondertussen van is begonnen. De serie won afgelopen weekend alle belangrijke Emmy Awards en deed dat niet onterecht. Cleanskin - een persoon zonder strafblad, ontraceerbaar en daardoor ideaal als terrorist - weet op geen enkele manier iets toe te voegen aan de huidige problematiek en is een bar slechte film geworden waarin eigenlijk alleen duidelijk wordt dat Sean Bean toch ondertussen wel eens iets selectiever mag zijn in de rollen die hij uitkiest.